Tafelrede: We willen er niet meer naar binnen.. en toch (over verlangen)
Geplaatst op 01 7 '18 door Rikko. #Wijsheid. Deel: https://popupkerk.nl/inspiratie/e/tafelrede-we-willen-er-niet-meer-naar-binnen..-en-toch.-over-verlangen.
Tafelrede Zondag 1 juli 2018: We willen er niet eens meer naar binnen.. en toch.
Locatie: De Groene Kathedraal, Almere
We hoeven het niet meer. De kerk, de stenen, de dominee in zijn gewaad, de tradities, de geheven vingers en het gemurmel of gezang in de banken van de godshuizen. We hoeven het niet meer, de meesten van ons tenminste. Het is soms nog even heel fijn hoor: om aan te schuiven, om een mooie kerkversie mee te maken bij een bijzondere bruiloft of begrafenis, als een zwarte dominee een Engelse prins en alle omstanders de hemel in preekt tijdens een gala-celebrity-dienst, dan wel. Even. Maar om in te schuiven, aan te sluiten, te onderwerpen, in te schrijven, te ondertekenen, vaste vrijwillige bijdrages te betalen, huisbezoek te krijgen of gecorrigeerd te worden omdat we meer zouden moeten bidden, of bijbel lezen, of luisteren naar de waarheid met een grote -W. Wij doen het niet meer, onze samenleving doet het niet meer. We hoeven niet meer.
Niet dat we denken dat we beter zijn dan de mensen daar, he? Goed, dat denken we ook wel eens; dat de mensen in de kerk nog verlossing nodig hebben en wij niet meer. Maar dat denken we maar heel af en toe. Als we echter even stil worden, weten dat we allemaal wel verlost willen worden. Van eenzaamheid bijvoorbeeld, van richtingloosheid, van de stress of van de onvervuldheid van de ziel. Natuurlijk. Graag. Maar we hebben het gevoel dat we het in die godssystemen niet kunnen krijgen. Toch? Of misschien hebben we wel het gevoel – en dat zeg ik voorzichtig – dat we er niet meer in mógen. Met wie we zijn. Met onze aandoening. Onze kritische geest. Onze manier van leven. Met de eigenwijsheid die we hebben omarmt in ons leven en die we niet op willen geven. We zijn kritisch op kerken en wat ze wel en niet doen. Én er zijn sommigen van ons die diep van binnen ook de kritiek van de kerk voelen op hen en er gewoonweg niet meer aan willen. Niet meer afgewezen willen worden om wie we zijn. Er simpelweg voor passen om te horen dat we niet goed genoeg zouden zijn.
De mens is ongeneeslijk religieus. Niet in religieuze zin van het woord, maar in de spirituele zin. Wij ook. Als de mens niet meer in de kerk past, laat het er zelf één groeien. Maar de mens is de kerk niet in alle vrede verloren. Meestal deed het pijn. Sommigen van ons hebben geen weet van die pijn, het verlies gebeurde al generaties eerder. Voor anderen is het vers: de afwijzing door een voorganger, het onbegrip van een oudste of ouderling, de mannen veelal die wijsheid hadden moeten brengen, maar afkeur in zich ronddroegen of de moraal in algemene zin, die te hard, te onzinnig, te leeg, te hypocriet of te irrelevant was. En zoals Nietzsche’s Zarathustra rondloopt met z’n lampje op de markt en roept dat hij zoekt naar God en lachende omstanders met hem spotten, waarna hij vervolgens de lantaarn stukgooit en smartelijk uitroept: god is dood en wij hebben hem vermoord. Zo is voor velen de kerkdeur smartelijk dichtgevallen en die naar de christelijke religie eveneens; ergens in de generaties en misschien wel nog heel kort geleden. En is het een ontoegankelijke plek geworden waar we ons niet meer aan kunnen onderwerpen en dat van lieverlee dat ook niet meer willen.
Vandaag wordt in al die kerken, waar de deuren van sluiten als de vieringen beginnen, en waar gelovigen in de banken zijn geschoven en zegens worden uitgesproken over het aanwezige volk - in veel van die kerken wordt het verhaal gelezen van een vrouw die geen toegang meer heeft tot de spiritualiteit van het volk waar ze bij hoort. Niet vanwege haar morele overtuigingen, niet vanwege haar eigenwijsheid of de kritiek die ze heeft op achterhaalde instituten. Het is haar fysieke conditie. Jezus van Nazareth heeft een dichte drom mensen om zich heen want hij is op weg naar een ziek kind en het gerucht gaat dat hij weer eens een genezing gaat doen. Tussen al die mensen loopt een vrouw bij die al twaalf jaar aan bloedvloeiing leed, staat er dan. Voor elke lezer is duidelijk dat dit fysiek nogal ellendig is, maar er is meer. Je kunt niet naar de tempel. De verzamelplek voor feesten en reiniging van je ziel is afgesloten tot de aandoening voorbij is. Bizar natuurlijk vinden wij en er zit een gedachte achter waar ik ff niet aan toekom – maar de deur blijft dicht. En dan nog iets: zij had veel te verduren gehad van een hele reeks dokters en haar gehele vermogen uitgegeven, maar zonder er baat bij te vinden; integendeel het was nog erger met haar geworden. Omdat zij over Jezus gehoord had, drong zij zich in de menigte naar voren en raakte zijn mantel aan. Want ze zei bij zichzelf: ‘Als ik slechts zijn kleren kan aanraken, zal ik al genezen zijn.’ – Dat is een dingetje. Want iedereen die zij aanraakt wordt in die oude Joodse filosofie ook onrein. Vreemd, i know. Maar als dat eenmaal in je traditie zit, krijg je dat er niet zomaar uit. Dus let op, deze wanhopige en stoere vrouw denkt: stik er maar in, baat het niet dan schaadt het jullie wél, maar ik moet en ik zal. Ik ben hier klaar mee. En als jullie allemaal onrein worden en niet meer dat heiligdom in mogen voorlopig, jouw probleem. Er is een kansje dat ik hier heling vind voor lichaam en ziel. En ze raakt de rabbi aan op wie ze hoopt, waardoor deze beste JC van Nazareth zélf de tempel niet meer in mag in principe.
Maar natuurlijk - het is niet voor niets bewaard als verhaal - terstond hield de bloeding op en werd ze aan haar lichaam gewaar, dat ze van haar kwaal genezen was. Op hetzelfde ogenblik was Jezus zich bewust dat er een kracht van Hem was uitgegaan; Hij keerde zich te midden van de menigte om en vroeg: ‘Wie heeft mijn kleren aangeraakt?’ Zijn leerlingen zeiden tot Hem: ‘Gij ziet dat de menigte van alle kanten opdringt en Gij vraagt: Wie heeft mij aangeraakt?’ Maar Hij liet zijn blik rondgaan om te zien wie dat gedaan had. Wetend wat er met haar gebeurd was, kwam de vrouw zich angstig en bevend voor Hem neerwerpen en bekende Hem de hele waarheid. Toen sprak Hij tot haar: ‘Dochter, uw geloof heeft u genezen. Ga in vrede en wees van uw kwaal verlost.’
Het lijkt een dokterstrucje of een magische amulet waardoor haar lijf het weer doet. Het lijf, de fysieke genezing, dat is onze focus. In onze cultuur geniet namelijk het lijf een soort zelfstandige verering. Ik ben zelf tegenwoordig aan het kickboksen en voel de spieren weer wat groeien maar als ik dan om me heen kijk in het stadspark op een zonnige dag, steekt het allemaal schlemielig af bij de torso die zich daar bruinen in de zon. En besef ik wat een investering en wat een offers men zich heeft getroost om er zo uit te zien. Goddelijke lijven of vergoddelijkte lijven, net hoe je het wilt zien. In die oude Joodse tijd is lijf en ziel en alles verbonden. Haar genezing is haar toegangskaart tot de religie en de spiritualiteit. Haar gelóóf heeft haar genezen: haar eigenwijsheid zou ik zeggen, haar lef en nietsontziend egoïsme bijna waarmee ze zegt: het interesseert me verder niet dat jullie allemaal onrein worden van mij, dat ik met mijn aandoening misschien jullie allemaal de toegang tot het goddelijke even ontzeg, maar ik moet en ik zal mijn zielerust vinden.
Zij wil die tempel weer in, zoals sommigen van ons misschien wel die geborgenheid van religie weer in willen. En zij zoekt het niet in de tempel, zoals wij het niet in de kerk zoeken of in de religieuze setting, omdat die voor haar ontoegankelijk is geworden en veroordelend en uitsluitend, zoals religie dat zo vaak ook is voor zovelen. Ze roeit door een menigte die niet wil dat zij hen aanraakt en raakt dat waar ze op hoopt aan, met het risico dat die haar ook keihard afwijst, want ze is een onreine. Wat een lef, want een overtuiging. En door die toewijding aan haar eigen zielerust, vindt ze toegang tot de officiële religie zonder die nog langer nodig te hebben. Ze kan die tempel nu vrijelijk in en uit wandelen, maar nodig voor heling van de ziel, voor verlossing is het niet meer.
Ik weet niet wat jij zoekt hier aan tafel. Ik weet wel wat ik wil. En dat is datgene vinden waar ze in kerken over preken en om zingen en bidden, waar ze in synagoges naar verlangen, in moskeeën voor knielen en in yoga om ‘ohmen’ en mediteren. Ik ben hier en niet daar in die godshuizen en meditatiesessies. Niet omdat ik beter ben dan zij, het is hetzelfde verlangen, maar ik pas er niet. Niet volledig, niet meer. En ik ben op weg gegaan met jullie, met het risico verwarring te stichten en jullie voorgoed te verpesten voor welke vorm van religieuze overtuiging dan ook. En met het risico om dat goddelijke te besmetten met mijn eigen verwarring en twijfels. Maar we dringen door de mensen en de meningen. En hier vinden we een momentje van rust. Misschien nog in angst voor afwijzing van elkaar, van ouders, van jezelf: afwijzing van jezelf door jezelf is nou eenmaal de klotigste afwijzing die er is. Maar toch doordringen, door willen dringen. In de hoop de genezing te voelen in het lijf. En wat wel tof is: het is niet de godheid die je dan gaat redden, maar het eigen geloven: dat je hoop hebt gehouden dat de zielerust er ook voor jou is en de verlossing of hoe je het ook wilt noemen. Dat dát het verlossende woord zal zijn: jouw toewijding, jouw hopen tegen de klippen op, heeft je gered. Uiteindelijk.
Een Algoritme Voor Geluk
Geplaatst op 07 12 '17 door Joella van der Boom. #Wijsheid. Deel: https://popupkerk.nl/inspiratie/e/een-algoritme-voor-geluk.
Mo Gawdat, Chief Business Officer bij Google zocht na de dood van zijn zoon naar een algoritme voor geluk. Hij vertelt iets over zijn inspirerende bevindingen.
Biffin and Turner
Geplaatst op 21 11 '17 door Joella van der Boom. #Wijsheid. Deel: https://popupkerk.nl/inspiratie/e/biffin-and-turner.
https://www.facebook.com/specialbooksbyspecialkids/videos/1066503303451649/
Turner is diagnosed with Down syndrome and wants to be like his big brother.
Griffin, lovingly referred to as Biffin, has realized that he is fortunate to have a younger brother who will be his best friend for life.
Schommel
Geplaatst op 19 9 '17 door Joella van der Boom. #Kunst, #Wijsheid. Deel: https://popupkerk.nl/inspiratie/e/schommel.
Rikko Voorberg is genomineerd voor Theoloog des Vaderlands. “Ik zie het als mijn belangrijkste taak om steeds weer middenin het publieke domein te ontdekken wat theologie en christendom zou kunnen bijdragen en de nominatie voelt als een erkenning van het werk aan We Gaan Ze Halen, aan de PopUpGedachtes elke werkdagochtend, de PopUpKerk en de kunstprojecten die we met zoveel mensen samen hebben ondernomen.
Voor de verkiezing werden alle kandidaten gevraagd om een project in te dienen. Mijn voorstel heet ’ Tussen Hemel en Aarde’, een speelse installatie waarbij niet de discussie centraal staat maar het creeeren van kleine plekken van betovering, waardoor de gewone wereld weer met het perspectief van de hemel verbonden raakt.”
Malcom Guite: Art Made Flesh
Geplaatst op 24 1 '17 door Rikko. #Wijsheid. Deel: https://popupkerk.nl/inspiratie/e/art-made-flesh.
Art Made Flesh - ‘Malcolm Guite is the first one, I came across that articulated a relation between art and theology that I find inspirational’ - Rikko Voorberg, PopUpDominee
